Толковый словарь казахского языка: Келіп
КЕЛІП-КЕЛІП #үстеу. Ақыр соңында, жүріп-жүріп.
БАРЫС-КЕЛІС #зат есім. 1. Келімкетім, аралас-құраластық. 2. Бiр жерге барып қайтуға кететін уақыт не жолдың өлшемi.
ЕНЕЛІ-КЕЛІНДІ #сын есім. Бірі ене, бірі келін, енесі жене келіні қоса.
КЕЛІ #зат есім. #этнографиялық. Тары, бидай, арпа т.б. дәнді дақылдарды түйіп уақтау, ұнтақтау үшін ағаш, темір, шойын сияқты қатты нәрседен жасалған іші қуыс #зат есім. Келі де, келсап та соның қолында. Не істесе де өзі біледі, өз билігі өзінде. Келі түю. #этнографиялық. Келіге салынған тары, бидай т. с. с. жармалау үшін келсаппен ұрғылау.
КЕЛІДЕЙ #сын есім. Үлкен, еңгезердей.
КЕЛІМ 1#омоним #зат есім. #көнерген сөз. Кескін, келбет, пішін.
КЕЛІМ 2#омоним #зат есім. к і т. Келушілік, келушілердің келу жиілігі. Келім саны. ғыл. Кiтапхананы пайдалану қарқынын сипаттайтын көрсеткіш.
КЕЛІМ 3#омоним #зат есім. жергілікті сөз. Келісім; кеңес. Келімге келмеді. #жергілікті сөз. Көнбеді, айтқанды істемеді.
КЕЛІМДӘРІ #зат есім. жергілікті сөз. Бұрыш.
КЕЛІМДІ #сын есім. Көрікті, келбетті, әдемі, сұлу.
КЕЛІМДІ-КЕТІМДІ #сын есім. Келіпкетіп тұратын; араласыпжолығысып тұратын. Келімдi-кетімдi кісi бар. Қонаққа келетін адам көп.
КЕЛІМ-КЕТІМ #сын есім. Келіп кететін, келіп тұратын.
КЕЛІМ-КЕТІМДІ #сын есім. Келіпкетіп тұратын.
КЕЛІМПАЗ #сын есім. Келе беретін, келгіш.
КЕЛІМСЕК #сын есім. Сырттан келген; байырғы тұрғын емес, кірме, бұратана.
КЕЛІМСЕКТЕ = #етістік. Жиі келу, келгіштеу, қайта-қайта келе беру.
КЕЛІМСЕКТЕУ деген #Келімсекте етістігінің қимыл атауы; келгіштеу.
КЕЛІМСІЗ #сын есім. Үйлесімі жоқ, орынсыз, жарасымсыз.
КЕЛІН #зат есім. #этнографиялық. 1. Ата-ана үшін баласының әйелі де, жасы үлкен ағалары мен туғантуысқандар үшін інісінің әйелі. 2. Жаңадан тұрмысқа шыққан әйел, келіншек. Келін алды. Келін түсірдi, баласын үйлендірдi. Келіннің бетін кім ашса, сол ыстық. Танымайтын, бөгде ортада кездесіп, танысып, біліскен адам жаныңа өте жақын болады деген мағынада. Келін түсірді. #этнографиялық. Ұлы үйленіп, қалыңдықты ақ орамал жауып, босағасын аттатты, сәнсалтанатпен той жасады. Келін түсіру. #этнографиялық. Қалыңдықты күйеудің үйіне алып келгенде атқарылатын салттық жөн-жоралғы, сән-салтанат, той.
КЕЛІНБАРМАҚ #зат есім. жергілікті сөз. Түрі сопақша келген жүзім.
КЕЛІНДІ #сын есім. Келін түсірген, келіні бар.
КЕЛІН-КЕПШЕК #зат есім. #сөйлеу. Келін-кепшік.
КЕЛІН-КЕПШІК #зат есім. Жас әйелдер мен келіншектер.
КЕЛІНСІЗ #сын есім. Келіні жоқ.
КЕЛІНТҮБІ #зат есім. #этнографиялық. Келі түйіскен адамға берілетін сыбаға.
КЕЛІНШЕК #зат есім. #этнографиялық. 1. Жаңа түскен жас келін. 2. Жас әйел. Келіншек жілік. #жергілікті сөз. #этнографиялық. Тоқпан жілік. Келіншек көші. #этнографиялық. Ұзатып алып бара жатқан қыз көші (өз аулы шетіне шыққан соң осылай айтылады). Келіншек түсті. Келін түсті.
КЕЛІНШЕКБАС #зат есім. #өсімдік. жергілікті сөз. Мал сүйсініп жей қоймайтын, биіктігі 2025 смдей шөп.
КЕЛІНШЕКБОЗ #зат есім. #өсімдік. Қырда өсетін шөп; боз.
КЕЛІНШЕКТАЛ #зат есім. ботаникалық. Жіңішке бұтақшалары салбырап тұратын тал түрі, мәжнүн тал.
КЕЛІНШЕКТАС #зат есім. #этнографиялық. Әдет-ғұрып, діни сенімдерге байланысты тастан мүсінделген адам пішіні, балбал тастардың бір түрі.
КЕЛІНШЕКШӨП #зат есім. #өсімдік. < #латын тілі. chаetоlіmоn> Қорғасыншөп тұқымдасына жататын көпжылдық шөптесін өсімдік.
КЕЛІП-КЕТ = #етістік. Кіріпшығып, араласып.
КЕЛІС = #етістік. 1. Келісімге келу, пікірлері бір жерден шығу. 2. Сөз байласу, уәделесу. 3. Келісіп тұру, жарасу, үйлесу. 4. #ауыспалы мағына. Сиқы бұзылып, ұсқыны кету. Келісе алмады. #жергілікті сөз. Жөнделмеді, оңалмады; бір шешімге келмеді.
КЕЛІС 1#омоним #зат есім. Келушілік, келгендік.
КЕЛІС 2#омоним #зат есім. Келісім, бітім, шарт.
КЕЛІСКЕН #сын есім. Әдемі, сұлу, көркем.
КЕЛІСОҚ #зат есім. #этнографиялық. тамақ өнеркəсібі. Майға немесе қаймаққа тары салып жаныштап дайындаған тағам.
КЕЛІССӨЗ #зат есім. #ресми. Белгілі бір бітімге келіп шарттасу үшін жүргізілетін сөз, келісім сөз.
КЕЛІССІЗ #сын есім. 1. Орынсыз, лайықсыз, келісімі жоқ. 2. Келіспеген, келбетсіз, түрсіз, әрсіз.
КЕЛІССІЗДІК #зат есім. Келіспегендік, өрескелдік, орынсыздық.
КЕЛІСТІ #сын есім. 1. Келбетті, сымбатты, әсем, сұлу. 2. Үйлесімді, лайықты, жарасымды, ұнамды, орынды. Келісті түйе. #түйе шаруашылық. Барлық мүшесі әдемі, қоңды, қолаяғы балғадай, тең өркеш, сандық өркеш, тау өркеш еш уақытта бақырып, жынын бүркіп, кесір мінез көрсетпейтін асыл түйелердің қарапайым жалпы атауы.
КЕЛІСТІЛЕУ #сын есім. Сұлулау, сымбаттылау.
КЕЛІСТІЛІК #зат есім. Сұлулық, сымбаттылық, әдемілік.
КЕЛІСТІР = #етістік. 1. Келісімге келтіру, табыстыру. 2. Үйлестіру, лайықты ету.
КЕЛІСТІРЕК #сын есім. 1. Әдемірек, сымбаттырақ; келбеттірек. 2. Тәуірірек, артығырақ.
КЕЛІСТІРУ деген #Келістір етістігінің қимыл атауы.
КЕЛІСТІРУШІ #зат есім. Келісімге келтіруші.
КЕЛІСТІРІЛ = #етістік. Оңдалу, дұрысталу, лайықты етілу.
КЕЛІСТІРІЛУ деген #Келістіріл етістігінің қимыл атауы.
КЕЛІСУ деген #Келіс етістігінің қимыл атауы. 1. Келісім беру, уәделесу. 2. Жарасу, ұнасу, сай келу.
КЕЛІСУШІЛІК #зат есім. Келісімге келушілік.
КЕЛІСІЛ = #етістік. Уәде етілу, ұйғарылу.
КЕЛІСІЛУ деген #Келісіл етістігінің қимыл атауы.
КЕЛІСІМ #зат есім. 1. Сөз байласу, уәделесу, келісу. 2. #ресми. Келіссөз, шарт, бітім. 3. Үйлесім, ұнасым, жарасым. Келісім бердi. Уәдесін бердi, келіскенін білдірдi. Келісімге келді. Бәтуаласты, келісті. Келісім [ шарт ] жасасты. Келісімге келді, уағдаласты.
КЕЛІСІМДІ #сын есім. 1. Келісіп қойған, кесімді, келісілген. 2. Әдемі, үйлесімді, ұнамды. Келісімді баға. #экономикалық. Тауарды сатып алусату мәмілесінде көрсетілген баға. Келісімді жұмыс. #экономикалық. Келісім, шарт бойынша орындалатын және келісімді ақы төленетін жұмыс.
КЕЛІСІМДІЛІК #зат есім. Жарасымдылық, әдемілік, үйлесімділік.
КЕЛІСІМПАЗ #сын есім. Ымырашыл, келіскіш.
КЕЛІСІМПАЗДЫҚ #зат есім. 1. Ымырашылдық, келісушілік. 2. #саяси. Саяси топтар мен партиялардың және саяси тұлғалардың белгілі бір мақсатқа жету жолында жасалатын өзара келісімдері мен ісәрекеттері. 3. #жағымсыз. Негізінен жеке адам бойындағы тұғырсыздықтан, принципсіздіктен, білімсіздіктен, көңілшектіктен, жағымпаздықтан, жасқаншақтықтан және сатқындықтан туындайтын жеке адам бойындағы жағымсыз қасиет.
КЕЛІСІМСІЗ #сын есім. Ұнамсыз, орынсыз, ыңғайсыз.
КЕЛІСІМСІЗДЕУ #сын есім. Ұнамсыздау, орынсыздау.
КЕЛІСІМСІЗДІК #зат есім. 1. Үйлесімсіздік, ұнамсыздық. 2. Келіспеушілік, ымыраға келмеушілік.
КЕЛІСІМШАРТ #зат есім. <лат. cоntrасtus> #ресми. Талап-тілек, міндет, құқық, парыз нақты көрсетілген екі жақтың өзара келісімі. Келісімшартайы. #экономикалық. Тауардыжеткізу арқылы келісімшарт орындалуға тиіс ай. Келісімшарт базасы. #экономикалық. Соттың немесе арбитраждың үкімімен байланысты немесе борышқордың төлеуге қабілетсіздігі себепті өндіріп алу мүмкін емес (үмітсіз) деп табылған дебиторлық берешек бөлігі. Келісімшарт бойынша қаражаттандыру. #экономикалық. Экономиканың құлдырауы жағдайында немесе дағдарыс кезеңінде кәсіпорындарға жұмыс жүктеу мақсатымен фирмаларға берілетін үкімет тапсырыстарының нысаны. Келісімшарт жүйесі. #экономикалық. Кепілдемелі өткізу рыногын қамтамасыз ете отырып, зерттеулерді орындау немесе өнім өндіру жөнінде мемлекеттің жеке корпорацияларға берген тапсырыстарының жиынтығы. Келісімшартталаптары. #экономикалық. Шарттасушы тараптар келіскен және келісімшартта көрсетілген мәміленің тақырыбы, тауарлардың сипаттамасы, бағасы, міндеттемелердің атқарылу мерзімі тіркелген талаптар.
КЕЛІШЕ #зат есім. Кішкене келі.
ҚЫЗ-КЕЛІНШЕК #зат есім. Қызқырқыны аралас жас әйелдер.
БАРЫС-КЕЛІС #зат есім. 1. Келімкетім, аралас-құраластық. 2. Бiр жерге барып қайтуға кететін уақыт не жолдың өлшемi.
ЕНЕЛІ-КЕЛІНДІ #сын есім. Бірі ене, бірі келін, енесі жене келіні қоса.
КЕЛІ #зат есім. #этнографиялық. Тары, бидай, арпа т.б. дәнді дақылдарды түйіп уақтау, ұнтақтау үшін ағаш, темір, шойын сияқты қатты нәрседен жасалған іші қуыс #зат есім. Келі де, келсап та соның қолында. Не істесе де өзі біледі, өз билігі өзінде. Келі түю. #этнографиялық. Келіге салынған тары, бидай т. с. с. жармалау үшін келсаппен ұрғылау.
КЕЛІДЕЙ #сын есім. Үлкен, еңгезердей.
КЕЛІМ 1#омоним #зат есім. #көнерген сөз. Кескін, келбет, пішін.
КЕЛІМ 2#омоним #зат есім. к і т. Келушілік, келушілердің келу жиілігі. Келім саны. ғыл. Кiтапхананы пайдалану қарқынын сипаттайтын көрсеткіш.
КЕЛІМ 3#омоним #зат есім. жергілікті сөз. Келісім; кеңес. Келімге келмеді. #жергілікті сөз. Көнбеді, айтқанды істемеді.
КЕЛІМДӘРІ #зат есім. жергілікті сөз. Бұрыш.
КЕЛІМДІ #сын есім. Көрікті, келбетті, әдемі, сұлу.
КЕЛІМДІ-КЕТІМДІ #сын есім. Келіпкетіп тұратын; араласыпжолығысып тұратын. Келімдi-кетімдi кісi бар. Қонаққа келетін адам көп.
КЕЛІМ-КЕТІМ #сын есім. Келіп кететін, келіп тұратын.
КЕЛІМ-КЕТІМДІ #сын есім. Келіпкетіп тұратын.
КЕЛІМПАЗ #сын есім. Келе беретін, келгіш.
КЕЛІМСЕК #сын есім. Сырттан келген; байырғы тұрғын емес, кірме, бұратана.
КЕЛІМСЕКТЕ = #етістік. Жиі келу, келгіштеу, қайта-қайта келе беру.
КЕЛІМСЕКТЕУ деген #Келімсекте етістігінің қимыл атауы; келгіштеу.
КЕЛІМСІЗ #сын есім. Үйлесімі жоқ, орынсыз, жарасымсыз.
КЕЛІН #зат есім. #этнографиялық. 1. Ата-ана үшін баласының әйелі де, жасы үлкен ағалары мен туғантуысқандар үшін інісінің әйелі. 2. Жаңадан тұрмысқа шыққан әйел, келіншек. Келін алды. Келін түсірдi, баласын үйлендірдi. Келіннің бетін кім ашса, сол ыстық. Танымайтын, бөгде ортада кездесіп, танысып, біліскен адам жаныңа өте жақын болады деген мағынада. Келін түсірді. #этнографиялық. Ұлы үйленіп, қалыңдықты ақ орамал жауып, босағасын аттатты, сәнсалтанатпен той жасады. Келін түсіру. #этнографиялық. Қалыңдықты күйеудің үйіне алып келгенде атқарылатын салттық жөн-жоралғы, сән-салтанат, той.
КЕЛІНБАРМАҚ #зат есім. жергілікті сөз. Түрі сопақша келген жүзім.
КЕЛІНДІ #сын есім. Келін түсірген, келіні бар.
КЕЛІН-КЕПШЕК #зат есім. #сөйлеу. Келін-кепшік.
КЕЛІН-КЕПШІК #зат есім. Жас әйелдер мен келіншектер.
КЕЛІНСІЗ #сын есім. Келіні жоқ.
КЕЛІНТҮБІ #зат есім. #этнографиялық. Келі түйіскен адамға берілетін сыбаға.
КЕЛІНШЕК #зат есім. #этнографиялық. 1. Жаңа түскен жас келін. 2. Жас әйел. Келіншек жілік. #жергілікті сөз. #этнографиялық. Тоқпан жілік. Келіншек көші. #этнографиялық. Ұзатып алып бара жатқан қыз көші (өз аулы шетіне шыққан соң осылай айтылады). Келіншек түсті. Келін түсті.
КЕЛІНШЕКБАС #зат есім. #өсімдік. жергілікті сөз. Мал сүйсініп жей қоймайтын, биіктігі 2025 смдей шөп.
КЕЛІНШЕКБОЗ #зат есім. #өсімдік. Қырда өсетін шөп; боз.
КЕЛІНШЕКТАЛ #зат есім. ботаникалық. Жіңішке бұтақшалары салбырап тұратын тал түрі, мәжнүн тал.
КЕЛІНШЕКТАС #зат есім. #этнографиялық. Әдет-ғұрып, діни сенімдерге байланысты тастан мүсінделген адам пішіні, балбал тастардың бір түрі.
КЕЛІНШЕКШӨП #зат есім. #өсімдік. < #латын тілі. chаetоlіmоn> Қорғасыншөп тұқымдасына жататын көпжылдық шөптесін өсімдік.
КЕЛІП-КЕТ = #етістік. Кіріпшығып, араласып.
КЕЛІС = #етістік. 1. Келісімге келу, пікірлері бір жерден шығу. 2. Сөз байласу, уәделесу. 3. Келісіп тұру, жарасу, үйлесу. 4. #ауыспалы мағына. Сиқы бұзылып, ұсқыны кету. Келісе алмады. #жергілікті сөз. Жөнделмеді, оңалмады; бір шешімге келмеді.
КЕЛІС 1#омоним #зат есім. Келушілік, келгендік.
КЕЛІС 2#омоним #зат есім. Келісім, бітім, шарт.
КЕЛІСКЕН #сын есім. Әдемі, сұлу, көркем.
КЕЛІСОҚ #зат есім. #этнографиялық. тамақ өнеркəсібі. Майға немесе қаймаққа тары салып жаныштап дайындаған тағам.
КЕЛІССӨЗ #зат есім. #ресми. Белгілі бір бітімге келіп шарттасу үшін жүргізілетін сөз, келісім сөз.
КЕЛІССІЗ #сын есім. 1. Орынсыз, лайықсыз, келісімі жоқ. 2. Келіспеген, келбетсіз, түрсіз, әрсіз.
КЕЛІССІЗДІК #зат есім. Келіспегендік, өрескелдік, орынсыздық.
КЕЛІСТІ #сын есім. 1. Келбетті, сымбатты, әсем, сұлу. 2. Үйлесімді, лайықты, жарасымды, ұнамды, орынды. Келісті түйе. #түйе шаруашылық. Барлық мүшесі әдемі, қоңды, қолаяғы балғадай, тең өркеш, сандық өркеш, тау өркеш еш уақытта бақырып, жынын бүркіп, кесір мінез көрсетпейтін асыл түйелердің қарапайым жалпы атауы.
КЕЛІСТІЛЕУ #сын есім. Сұлулау, сымбаттылау.
КЕЛІСТІЛІК #зат есім. Сұлулық, сымбаттылық, әдемілік.
КЕЛІСТІР = #етістік. 1. Келісімге келтіру, табыстыру. 2. Үйлестіру, лайықты ету.
КЕЛІСТІРЕК #сын есім. 1. Әдемірек, сымбаттырақ; келбеттірек. 2. Тәуірірек, артығырақ.
КЕЛІСТІРУ деген #Келістір етістігінің қимыл атауы.
КЕЛІСТІРУШІ #зат есім. Келісімге келтіруші.
КЕЛІСТІРІЛ = #етістік. Оңдалу, дұрысталу, лайықты етілу.
КЕЛІСТІРІЛУ деген #Келістіріл етістігінің қимыл атауы.
КЕЛІСУ деген #Келіс етістігінің қимыл атауы. 1. Келісім беру, уәделесу. 2. Жарасу, ұнасу, сай келу.
КЕЛІСУШІЛІК #зат есім. Келісімге келушілік.
КЕЛІСІЛ = #етістік. Уәде етілу, ұйғарылу.
КЕЛІСІЛУ деген #Келісіл етістігінің қимыл атауы.
КЕЛІСІМ #зат есім. 1. Сөз байласу, уәделесу, келісу. 2. #ресми. Келіссөз, шарт, бітім. 3. Үйлесім, ұнасым, жарасым. Келісім бердi. Уәдесін бердi, келіскенін білдірдi. Келісімге келді. Бәтуаласты, келісті. Келісім [ шарт ] жасасты. Келісімге келді, уағдаласты.
КЕЛІСІМДІ #сын есім. 1. Келісіп қойған, кесімді, келісілген. 2. Әдемі, үйлесімді, ұнамды. Келісімді баға. #экономикалық. Тауарды сатып алусату мәмілесінде көрсетілген баға. Келісімді жұмыс. #экономикалық. Келісім, шарт бойынша орындалатын және келісімді ақы төленетін жұмыс.
КЕЛІСІМДІЛІК #зат есім. Жарасымдылық, әдемілік, үйлесімділік.
КЕЛІСІМПАЗ #сын есім. Ымырашыл, келіскіш.
КЕЛІСІМПАЗДЫҚ #зат есім. 1. Ымырашылдық, келісушілік. 2. #саяси. Саяси топтар мен партиялардың және саяси тұлғалардың белгілі бір мақсатқа жету жолында жасалатын өзара келісімдері мен ісәрекеттері. 3. #жағымсыз. Негізінен жеке адам бойындағы тұғырсыздықтан, принципсіздіктен, білімсіздіктен, көңілшектіктен, жағымпаздықтан, жасқаншақтықтан және сатқындықтан туындайтын жеке адам бойындағы жағымсыз қасиет.
КЕЛІСІМСІЗ #сын есім. Ұнамсыз, орынсыз, ыңғайсыз.
КЕЛІСІМСІЗДЕУ #сын есім. Ұнамсыздау, орынсыздау.
КЕЛІСІМСІЗДІК #зат есім. 1. Үйлесімсіздік, ұнамсыздық. 2. Келіспеушілік, ымыраға келмеушілік.
КЕЛІСІМШАРТ #зат есім. <лат. cоntrасtus> #ресми. Талап-тілек, міндет, құқық, парыз нақты көрсетілген екі жақтың өзара келісімі. Келісімшартайы. #экономикалық. Тауардыжеткізу арқылы келісімшарт орындалуға тиіс ай. Келісімшарт базасы. #экономикалық. Соттың немесе арбитраждың үкімімен байланысты немесе борышқордың төлеуге қабілетсіздігі себепті өндіріп алу мүмкін емес (үмітсіз) деп табылған дебиторлық берешек бөлігі. Келісімшарт бойынша қаражаттандыру. #экономикалық. Экономиканың құлдырауы жағдайында немесе дағдарыс кезеңінде кәсіпорындарға жұмыс жүктеу мақсатымен фирмаларға берілетін үкімет тапсырыстарының нысаны. Келісімшарт жүйесі. #экономикалық. Кепілдемелі өткізу рыногын қамтамасыз ете отырып, зерттеулерді орындау немесе өнім өндіру жөнінде мемлекеттің жеке корпорацияларға берген тапсырыстарының жиынтығы. Келісімшартталаптары. #экономикалық. Шарттасушы тараптар келіскен және келісімшартта көрсетілген мәміленің тақырыбы, тауарлардың сипаттамасы, бағасы, міндеттемелердің атқарылу мерзімі тіркелген талаптар.
КЕЛІШЕ #зат есім. Кішкене келі.
ҚЫЗ-КЕЛІНШЕК #зат есім. Қызқырқыны аралас жас әйелдер.
© 2021. Wonder Words
Институт интеллектуальных технологий