Қазақ тілінің түсіндірмелік сөздігі: КЕМПІР

Сөз: Қазақ тілі Орыс тілі Ағылшын тілі Іздеу

|КЕМПІР 1#омоним #зат есім. 1. #экспрессивті. Жасы келген, қартайған әйелдің төменшіктету мағынасындағы атауы. 2. Шал кісінің жасы келген әйелі. Кемпір бет. Беті кемпірдің бетіндей мыжтыж. Кемпірдің жағын байлау. #этнографиялық. Қой қырқып, жүн сабап, киіз басқан кезде жел тұрғызбау үшін орындалатын ырым [ желден сақтану мақсатында «сөйлемеңдер, сөйлесеңдер жел соғып, жүн ұшады» деп әйелдер ескерту жасап, кемпірдің жағын байлау ырымы жасалады: бір бала екі тал шиді немесе өсіп тұрған шиді құшақтап, жүнмен байлап, «кемпірдің жағын байладым» деп айқайлайды. Сонда халық түсінігі бойынша жел баяулап, тоқтайды. Осыдан кейін киіз басу әдеттегідей жалғаса береді ]. Кемпір қойын қосақтап тұр. #жергілікті сөз. #этнографиялық. Кемпірқосақ шықты. Кемпір келсін. #қарғыс сөз. Сиыр малына айтылатын қарғыс, мәлік келсін! Кемпір өлді. #этнографиялық. Ескі салт бойынша, жаңа үйленген жастарға «өзгелер ұйықтады, жата берулеріңе болады» деп беретін әзіл белгі (мұны хабарлаған әйел сыйлық алатын болған).
|КЕМПІР 2#омоним #зат есім. жергілікті сөз. Сиыр малында бола тын жұқпалы ауру.