Kazakh explanatory dictionary: КӨҢІЛ

Word: Kazakh Russian English Search

|КӨҢІЛ #зат есім. 1. Адамның мінезқұлқына байланысты жалпы эмоциялық сезім (сана, ой, зерде, назар т.б.). 2. Ынта, ықылас, ниет. 3. #ауыспалы мағына. Қиял, арман. 4. #ауыспалы мағына. Пейіл, ниет, ілтипат. Көңіл азды. Жадап-жүдеу мағынасында. Көңіл айтты [ айтысты ]. #этнографиялық. Адам қайтыс болғанда, оның ағайынтуғанына жұбаныш білдірдi, қайырлы болсын айтты. Көңіл айту. а) #этнографиялық. Қазақтың ертеден келе жатқан дәстүрi бойынша, жалпы ру, ауылел, жеке үй немесе кісi басына түскен қайғы-қасірет, күйзелісшығын, өлімжітімге байланысты көңілін білдіру салты. ә) әдеб. Дәстүрлi халық поэзиясының тұрмыс-салт жырлары тобындағы мұң-шер өлеңдерінің бір түрi. Көңіл аударды. Назар, зер салды. Көңіл аудару. Назар аударып, зейін қою. Көңіл ашты. а) Қуантты, сергіттi, сүйсіндірдi. ә) Санасезімдi оятты. Көңіл бақшасы. #поэтикалық. Көңіл сарайы, iшкi сезім. Көңіл бекідi. Ой орнықты, алаңдамады. Көңіл бердi. а) Берілдi, бой ұрды, ден қойды. ә) Иланды, сендi. Көңіл босатысты. Шер тарқатысты. Көңіл бөлдi. Назар аударды, зер салды. Көңіл бөлу. Бiр нәрсеге назар аударып, мән беру. Көңіл бөліну. Назар аударылу. Көңіл бұрды. Назар аударды, зейін қойды. Көңіл білдірдi. а) Сезімін білдіріп, ойындағысын айтты. ә) Басу айтты. Көңіл біратым насыбайдан да қалады. Көңіл, адамдар арасындағы қарым-қатынас өте нәзік, тез бұзылғыш деген мағынада. Көңілге әжім салды. Ренжіттi, кейіттi. Көңілге алды. а) Өзіне мақсат еттi, ниет еттi. ә) Ескердi, еледi. б) Өкпелеп қалды ренжіп қалды. Көңілге ауыр алды. Сөздi көтере алмады, ренжідi. Көңілге бекіту. Есте сақтау, жадында ұстау. Көңілге дік қылды [ етті, тиді ]. Көңіліне алды, ренжіді. Көңілге [ көкірекке ] дық алды. Ренжіді, көңіліне ауыр алды. Көңілге [ көкірекке ] дық болды. Ренжіді, көңілге қаяу түсті. Көңілге дық салды [ келтірді ]. Көңілге қаяу түсірді, көңілін қалдырды. Көңілге дық түсті. Ренжіді, көңілі қалды. Көңілге жақты. Ұнады, ойынан шықты. Көңілге жалау болды. Медеу етіп, өсиет өнеге тұтты. Көңілге келдi. а) Ауыр тидi, жанына қатты батты. ә) Ойына түстi, тіліне оралды. Көңілге кір жуытпады. Күдіктенбеді, ренжіспеді. Көңілге кір сақтады. Жүректе дық ұстады, кектендi. Көңілге кір түсірдi. Жүрекке қаяу, реніш салды, дақ қалдырды. Көңілге қарады. Ренжіткісi келмедi, сыңайымен санасты. Көңілге қаяу түсірдi [ бар ]. Ренжіттi, көңіліне кірбің салды [ бар ]. Көңілге қиял салды. Ой салды, түрткі болды, ұсыныс айтты. Көңілге қонды. Нанымды, орынды болды, ойдан шықты. Көңілге қуат қылды. Жұбаныш еттi, сүйеу еттi. Көңілге қылау [ дақ, дық, кірбің, қаяу iліндi ] түстi. Ренжідi, реніш тапты. Көңілге медет [ медеу ] болды. Жұбаныш, таяныш болды; дәтке қуат болды. Көңілге нұр құйылды. Шаттанды, бақытқа бөлендi. Көңілге салқын, көзге жат. Көзге қораш сүйкімсіз. Көңілге тоқ санады. Өзінеөзi күш беріп, демеу еттi. Көңілге тоқыды. Жақсылап түсіндi, мықтап ойға сақтады. Көңілге түсті. Ойға келді. Көңілге тік келдi. Ауыр тидi, қарсы келдi. Көңілге ұялады. Ұнады, орынды көріндi. Көңілге шайтан кірдi. Бұзылды, бүліндi. Көңілде бәрi сайрап тұр. Бәрi есте сақталған, өткеннің барлығы көз алдында, әлi есінде. Көңілдегi жерінен шықты. Ойлағанындай, діттегеніндей болды. Көңілде көлеңке қалмады [ қалған жоқ ] Ойда күдік болмады күдігі сейілді. Көңілінен шықты. Ойынан табылды, ұнады. Көңілден жоғалтты. Есінен шығарды, ұмытты. Көңілден орын тепті. Ұнады, ойынан шықты. Көңілден тыным кетті. Мазасызданды, көңілі көншімеді. Көңілден кір [ дақ, дық, кірбің ] арылды [ кеттi ]. Көңілде жүрген реніш, өкпе-наз тарқады. Көңілден кір кеттi [ арылды, ашылды ]. Көңілде жүрген өкпереніш, араздықтың, наразылық пен қаяудың iзi өштi. Көңілден қағаберіс қалды. Көңіл бөлінбедi, ескерілмедi, мән берілмедi, назардан тыс қалды. Көңіл делбедi. #жергілікті сөз. Көңіл тоқтатты, көңіл қойды. Көңілдерi бітістi. Бiрінебірінің көңілi толды, риза болысты. Көңілдi алаң еттi. Көңілін, ойын бөлдi; мазалады. Көңілді жырмен аулады. Жырмен көңіл көтерді, жұбатты. Көңілдің күнгейі. #бейнелі сөзқолданыс. Шат-шадыман, бақытты шақ. Көңілдің күнесі. #бейнелі сөзқолданыс. Қуанышты, жарқын шағы. Көңілдің құсы ұшты. #поэтикалық. Ой, қиялдың құйқылжуы туралы айтылады. Көңілдің тұйығына малтыды. #бейнелі сөзқолданыс. Сапырылысқан сезімдердің ішінде болды, небір көңілкүйді басынан кешірді. Көңілде көлеңке қалмады. Ойда күдік болмады. Көңілде тот қалды. Көңіліне кірбің түсті, көңілді кір шалды. Көңіл күйi, көңілдің сазы, хошы. Көңілдің күнi өштi. Үміт үзілдi, қызығы таусылды. Көңілді тоздырды. Көңіліне қаяу салды, көңілін қалдырды. Көңілді тыншытты. Жайландырды, жанын жай таптырды. Көңіл жазды. а) Көңілде дық қалдырмады. ә) Бой сергіттi, серуендедi. Көңілi жарасты. Бiрбірімен түсіністi, сыйласты, пікірлес болды. Көңіл жарастығы. Татулық, бірінбірі тез ұғынушылық, жандары жақындық. Көңіл жарастыру. Бірін-бірі ұнату, көңіл қосу. Көңіл нәшi. Көңіл күйі. Көңіл жұбатар. Демеу болар, алданыш етер. Көңіл жүйрік пе, көк дөнен жүйрік пе? Ұшқыр қиял туралы айтылады. Көңіл жылжиды. Басына әртүрлі ойлар келеді, көңіліне әр нәрсе оралады. Көңіл жыртпады. Біреудің қасқабағына қарады, ренжітпеді, өкпелетпеді. Көңіл жібердi. Ықылас қойды, iлтипат еттi. Көңіл көгіне үйірілген. Ойға бекем жиналған. Көңіл көзi. Ой, парасат, сана. Көңіл [ көңілін ] көтердi. Жадырады, ойын сергіттi, көңілдендірдi. Көңіл көтерерлік. Көңіл толарлықтай, риза болатындай, жаның сүйсінетіндей. Көңіл күй [ сазы ]. Ішкi сезім, жан дүние, адамның зауқы, қөңіл қошы. Көңіл күй лирикасы. әдеб. Ақынның тебіренсін толғанысын, сезімін білдіретін лириканың түрі. Көңіл күйті. Көңіл күйі, көңіл хошы. Көңіл күйін күйттедi. Өз жайын, жан рақатын ғана ойлады. Көңіл кірледi. #бейнелі сөзқолданыс. Көкіректi қайғы, уайым басты. Көңіл кірi. Ойда жүрген реніш, өкпе. Көңіл қазы, көз таразы. Адал ниет, әділ іс мағынасында. Көңіл қамалын алды. #поэтикалық. Көңілінен шықты, көңілін көтерді. Көңіл қойды. Зер салды, назар аударды. Көңіл қос айтты. #этнографиялық. жергілікті сөз. Кiсісi қайтыс болған үй iшіне көңіл айтты; қайғы-қасіретіне жұбаныш айтып, ниеттес көңілін білдірдi. Көңіл қосты. Бiрбірін ұнатты, жарасты, қосылды; ерлi-зайыпты болды. Көңіл қошы. Көңілдің жайкүйi, шаттығы. Көңіл құсы. Арман, қиял. Көңіл налыды. Көңіл толмады, қатты ренжіді, назаланды. Көңіл назы. Көңілдің қалауы. Көңіл өксігi. Өкініш, реніш. Көңіл пернесі. #поэтикалық. Көңіл күйі. Көңіл салмады. Мән бермедi, ықыласы аумады. Көңіл соғу. Қалау, ұнату. Көңіл соқырлығы. Бiлімсіздік, надандық; сезімсіздік. Көңіл сүйер. Ең жақын, жақсы көрер, ұнатар адам, дос-жар. Көңіл тоғайтты. Көңіліне тоқ санады, көңілі толды. Көңіл тосабы. #поэтикалық. Мұң, уайым. Көңіл туады. Көңілі жарасады, үйлеседі. Көңіл хошы кемеліне келді. Риза болды, көңілі жай тапты. Көңілi ала. а) Ниетi, пиғылы дұрыс, түзу емес. ә) Ойы сан саққа жүгірген, әр нәрсенi ойлаған. Көңілi алабұртты. Әрi-сәрi ойға қалды, дәйек таппады. Көңілi алаңдады [ алаң болды ]. Қобалжыды, бірдеңенi күтумен болды. Көңілi алаңдады. Елегізідi, тынышы кеттi, мазасызданды. Көңілi алыпұшты. Қатты қуанды, тебірендi. Көңілi ауды. а) Ынтасы түстi, ниеттендi, көңілi кеттi. ә) Ұнатты, жаратты, ғашық болды. Көңілi ашық, көзi өткір. Сауатты, білімдi. Көңілi ашылды. Ой сергіп, шаттанды. Көңілi бар. Жақсы көредi, ұнатады. Көңілі басылды. Жаны жай тапты, тынышталды. Көңілi бекідi. Ойы орнықты, жай тапты. Көңілi бос. Көңілшек, елжірегіш. Көңілi босады. Мұңайды, қатты қобалжыды, жылағысы келдi. Көңілi бостау. Көңілшек, жүрегi нәзік, әсершіл. Көңілi бөтен емес. Бойын алыс салмайды. Көңілi бұзық. Ойы арам. Көңілi бұзылды. а) Ниетi бұзылды, бөтен ойға келдi. ә) Қамықты, елжіреді, қобалжыды. б) Ниет қылды, шешімге келдi. Көңілi білді. Сездi. Көңілi біттi. Риза болды. Көңілi далада. Ойы басқа жақта. Көңілi даладай далиды. #бейнелі сөзқолданыс. #экспрессивті. Жайбарақаттанып, масайрап пейілi кеңейдi, жайсаңданды. Көңілi дал-дал. Жаны жаралы, қайғылы. Көңілi дауаламады. Батпады, батылы жетпедi. Көңілi елеуредi. Қиялы көтерілдi, үмітi артты. Көңілi елжіредi [ ерідi ]. Жандүниесi босады. Көңілi енжар [ қаяу ]. Уайымы бар, жабырқаулы. Көңілі еріді. Елжіреді, мейірленді. Көңілі жабыңқы. Түрпішіні мұңайған, жабырқаған, көңіл қошы жоқ. Көңілi жабырқады [ жабықты, қамықты ]. Қайғырды, көңілсіздендi, көңілін кірбің шалды. Көңілi жадырады. Көңілдендi, шаттанды. Көңілi жай [ тоқ ]. Қамсыз, уайымсыз, қайғысыз; жаны тыншып, рақаттанған күйде. Көңілi жай тапты [ дауланды, демдедi, жайланды, орнықты, орнына түстi, сая тапты, тойды, тынды, тыншыды ]. Дегенi болды, ойындағысы болды, жаны жайланды, орнына түсті. Көңілi жақын [ жақындау ]. а) Көңілдес. ә) Ниеттес, сырлас, пікірлес. Көңілi жаңғырды. Шаттанды, шалқыды. Көңілі жарасты. а) Бірін-бірі ұнатты, көңіл қосты. ә) Алған ойына, ниетіне сай келді. б) Келісті, ұғынысты. Көңілі жарылды. Асып-сасып, не істерін білмей, ойы сан саққа жүгірді. Көңілі жарым [ жарым көңіл ]. Ойы бөлінген, қамкөңіл, көңілі алаң. Көңілi жарым [ сынық ], көзi жасты. Қайғықасіреттi, уайымды. Көңілi жасыды. Мұңайды, уайымға батты. Көңілi желдей естi. Масаттанды, тасыды, шаттанды. Көңілi желіктi. Көңілдендi, жүрегi алыпұшты. Көңілi жер [ жердей ] болды. Тауы шағылды, бетi қайтты. Көңілi жетер. Сыйлас, ет жақын. Көңілi жетік [ жетігірек ], көзі ашық [ ашығырақ ]. Көңілі жетігірек, көзі ашығырақ. Саналы, көкірегi ояу. Көңілi жұбанды. Көңілі орнықты, жай тапты. Көңілi жұқарды. Уайым басты, қайғырды. Көңілi жүдедi. а) Уайымдады, қатты мұңайды. ә) Ренжідi, көңілi қалды. Көңілi жүдеп, жаны жадады. Өмірден торықты, жаны қажыды. Көңілi жүдеу. Көңілсіздеу, мұңайған. Көңіліжүдеу тартты. Жабырқады, мұңайды. Көңілi жүйрік. Зерделi, білгір, алғыр. Көңілi жібідi [ жылыды, иідi ]. Мейірi түстi. Көңілi келді. Қалады, ықыласы түсті. Көңілi керең [ бітеу ]. Сезімсіз, сезімтүйсіксіз деген мағынада. Көңілi кеттi. Ықыласы ауды, ұнатты. Көңілі көбең. Жадау, тұнжыр, жабырқаңқы. Көңілі көкке ұшты. Көңілі өсті, шаттанды. Көңілi көкте, басы жерде. Менменсігін, өр көкірек. Көңілі көл-дария. Ақжарқын, кеңпейіл. Көңілі көлдей болды [ шалқыды ]. Көңілденіп, қуаныш кернеді. Көңілi көншідi. Жаны жай тапты, жүрегi орнықты. Көңілікөпшіктейкөпсід і. Масаттанды, шаттанды. Көңілі көсем. Ықыласы мол, ынтасы ерекше, артық. Көңілi көтерілдi. Шаттанды, қуанды. Көңілi көтеріңкi. Көңілдi, шат. Көңілі көшкен жұрттай құлазыды. Көңілі жасыды, мұңайды, жабырқады, қапаланды. Көңілi күптi. а) Сенімi аз, күмәндi. ә) Реніштi, мұңдышерлi. Көңілi кір. а) Көңілi жабырқаңқы, қайғылы. ә) Ниетi жаман, арам. Көңілi кірбең тартты. Көңіліне қаяу түстi, қабағы кіржидi. Көңілi қабарды. Қам көңіл, пәс, не болса соған ренжи бердi. Көңілi қайтты [ қалды, суыды, суынды ]. Ренжідi, тауы шағылды, өкпеледi. Көңілі қалағанынша. Барынша, қанағаттанғанша. Көңілі қалады. Ұнатты, көңілінен, ойынан шықты. Көңілі қалды. Өкпеледі, ренжіді, көңілі суыды. Көңілi қамсыз. Ештеңе ойламайтын. Көңілі қамырықты. Қайғырды, уайымдады. Көңілi қарайды. Түңілдi, торықты, күдер үздi. Көңілi қараңғы тартты [ қарап болды ]. Іш құса болды, қатты қамықты. Көңілi қарау. Арам ниеттi. Көңілi қаяу [ қаяулы ]. Көңілінде жайсыздық, алаңдаушылық бар. Көңілi қаяулы. Көңілге дақ түскен, құлазыңқы, ренжулi. Көңілi қорықты [ мұздады ]. Іштей шошыды, үрейлендi. Көңілi құлазыды [ ойсырады, үңірейіп қалды ]. Бәрінен айырылғандай көңілсіздендi, түңілгендей болды, жалғызсырады. Көңілі май ішкендей кілкіді. Қобалжыды, көңілі дауаламады. Көңілі мамыр болды. Көңілі жайланды. Көңілі мас. Дандайсыған, көкірегін керген. Көңілі наразы. Іштей қолдамады, ырза болмады. Көңілін аққа бердi [ ұйытты ]. Адал ойлады, адалдыққа жорыды. Көңілін алды. Ойынан шықты. Көңілін аулады [ алдады ]. Көңілін тауып, жұбаныш болды. Көңілін ауыртты. Қатты қынжылтты, ренжіттi. Көңілін ашты. Санасезімдi оятты. Көңілін басты. а) Желігін басты, бетін қайтарды. ә) Көңілін тыншытты. Көңілін бекітті. а) Іштей тебіренуi басылды, жайланды. ә) Тоқтамға келдi. Көңілін биледi. Өзінөзi ұстады, тежедi. Көңілін бір демедi. Тынышталды, көңілi орнықты. Көңілін қабарту. Жабырқату, көңілін қалдыру. Көңілінде бір дық кеттi. Өкперенішін iшінде сақтап, өзімен ала кеттi. Көңіліндегi дітi. Ойындағы арманы, айтпақшы болған сыры. Көңілінде дығы бар. Ренжулі, ренішті, көңілінде кірбіңі бар. Көңілінде дық кетті. Ренжіп кетті, көңілі қалды. Көңілінде [ көкірегінде ] кіршік жоқ. Адал, пәк, арамдығы жоқ. Көңілінде сайрап тұр. Бәрi жадында, есінде түгел сақталған. Көңілінде татауы жоқ. Көңілі таза, ақниет (адам). Көңіліне ақтық салды. Көңіл жұбатты, көңіл аулады. Көңіліне арамдық түстi. Қастық ойлады, жаман ойын iшінде сақтады. Көңіліне дық [ қаяу, дақ, кір, жара ] түсірдi, [ салды ]. Ренжіттi, наразы қылды. Көңіліне діт сақтады. Ренішi ойынан кетпедi. Көңіліне дік тиді. Көңіліне ауыр тиді, көңіліне келді. Көңіліне жақты. Ойынан шықты, жаратты, көңілінен шықты, ұнады. Көңіліне жел бердi. Рух, қайрат беріп, желпінттi. Көңіліне жел біттi. Шаттық пайда болды. Көңіліне желік ендi. Қуаныш пайда болды, масайрады. Көңіліне күдік алды. Бiрдеңеден секем алды, күмәнданды. Көңіліне кіді алып қалды. Өкпеледі, ренжіді, жабырқанды. Көңіліне кідік алды. Секем алды, кәдіктенді. Көңіліне кірбің алды. Ренжідi, өкпеледi, дық санады. Көңілге кірбің түсірдi. Жүрекке қаяу салды, ренжіттi. Көңіліне кір сақтамады. Кек тұтпады. Көңілінеқарады. Райын бақты, жайжапсарын байқады, ренжітпеуге тырысты. Көңіліне қара шапты. Арам ой келдi, қастандық ойлады. Көңіліне қаспақ тұрып қалды. Көңілі қалды, көңілін кірбің шалды, ренжіді. Көңіліне қасірет құйды. #бейнелі сөзқолданыс. Жүрегін шерге толтырды, жанын азаптады. Көңіліне қиял кірді. Ой келді, зауқы соқты. Көңіліне қобалжу кірді. Алаңдады, тынышы кетті, күдік енді. Көңіліне қобалжу салды. Алаңдатты, қобалжытты. Көңіліне қондыру. Сенімін ұялату, сендіру. Көңіліне мұң кіргізді. Көңілін алаңдатты, уайымға салды. Көңіліне түйдi [ тоқыды ]. Санасына мықтап сіңірдi. Көңіліне түйін түстi [ қайғы толды ]. Жүрегіне дерт, құса ұялады; жүрегіне дерт байланды. Көңіліне ұнады [ жақты, үйлестi ]. Жаратты, жақсы көрдi, ойына сай келдi. Көңіліне шаттық орнады. Қуанды, көңілін қуаныш кернедi. Көңілін жай таптырды. Қуантты, риза етті. Көңілін жұбатты. Тоқтау айтты, басты. Көңілін жықпады [ жыққысы келмеді ]. Көңіліне қарады, ренжітпеді. Көңілін жылытты. Көңілге жылу ұялатты, көңілдендірді. Көңілін жыртпады [ жықпады ]. Ренжітпедi, қапа етпедi, бетін қайтармады. Көңілін жібітті. Мейірлендірді, мейірін түсірді. Көңілін көлегейледі. Ойға қалдырды, қайғыртты. Көңілін көншітті. Жанын жай таптырды, тыныштандырды, тынышты. Көңілін күптi қылды. Күдік тудырды, мазалады. Көңілін кір басты. Жаны жүдеу тартты, жабырқады; сары уайымға салынды. Көңілін қайтарды. Меселін қайтарды, ренжітті. Көңілін қалғызды. #сөйлеу. Көңілін қалдырды. Көңілін қалдырды. Ренжітті, өкпелетті. Көңілін қимады. Ренжіткісi келмедi, меселін қайтармады. Көңілін өсірді. Марқайтты, масаттандырды, шаттандырды. Көңілін салды. Ден қойды, назарын аударды. Көңілін суытты. Тауалын қайтарды, айнытты. Көңілін сап қылды. Риза етті, ойындағысын тапты, көңілін жай таптырды. Көңілін сұрады. Науқастың жайкүйін білдi, халжайынан хабар алды. Көңілін #табусөз. Ойынан шыға білу, көңілін аулау. Көңілін тар ұстады. Ниетi, пейілi тарылды. Көңілін тындырды. Разы қылды, тілегін орындады. Көңілін ұйытты. Сөзіне сендірдi, көндірдi. Көңілін хош алды. Риза болды, көңіл көтерді. Көңілі орнықты. Көңілі жайланды, жаны жай тапты. Көңілі орнына түсті. Ойындағысы орындалды, жаны жай тапты. Көңілі ортайды. Көңілсіздік басты, көңілі қалды. Көңілі оянды. Жадырады, сергіді. Көңілi өстi. Шаттанды, жадырады, марқайды. Көңілі өсік. Көңілді, көңілі көтеріңкі. Көңілi пәс. а) Көңілсіз, алаңдаулы, қобалжулы. ә) Арам ойлы, пікірi теріс. Көңілi сап болды Ойындағысы орындалды, көңілi орнықты. Көңілі сегіз саққа жүгірді. Алаң болды, мың құбылды, сан өзгерді. Көңілi селт етпедi. Көңіл күйi жоқ, көңілi көтерілмедi, еш нәрсеге зауқы болмады. Көңілi сергідi. Бой жазып, жадырады, көңілдендi. Көңілi соқпады. Ұнатпады, немқұрайлы болды. Көңілi соқыр. Еш нәрсенi аңдамас, ойсыз, мақсатсыз. Көңілi сөгілдi. Аһ ұрды, қатты өкіндi. Көңілi судай [ дариядай ] тасыды. Шектен тыс рақаттанды, масаттанды. Көңілi су сепкендей басылды. Алабұртқан көңілі бірден тыйылды құлазып сала берді. Көңілi сынды. Жабырқады, налыды. Көңілi тасыды [ шалқыды ]. Шаттанды, қуанышқа бөлендi. Көңілі тетік. Ойлы, саналы деген мағынада. Көңілі тойды. Сүйсіне разы болды. Көңілi тоймады. Қанағат етпедi, риза болмады. Көңілi тоқ. Алаңсыз, бейқам, көңілi хош, жайлы. Көңілі тоқырады. Көңілі түсті, тауы шағылды. Көңілi тоқырамады. Бiрдеңеге қанағаттанбады, көңілі көншімеді. Көңілі тоқырау. Көңілі түсу, көңілі су сепкендей басылу. Көңілi толды. Разы болды, қанағаттанды. Көңілi торықты [ тарықты ]. Қам көңіл болды; түңілдi. Көңілi түзу. Ықыласы дұрыс, ниеті оң. Көңілi түршіктi. Зәресi ұшты, қорықты. Көңілi түстi. Ойы болды, ниет еттi, қалады. Көңілi тынды [ тыншыды ]. Ойындағысы болып, сабасы-