Kazakh explanatory dictionary: ДҮНИЕ

Word: Kazakh Russian English Search

|ДҮНИЕ [ #араб тілі. ] #зат есім. 1, өмір, тіршілік. 2. Жиған-терген мүкамал, мүлік. 3. Тұтыну заттары, керек-жарақ. 4. Жиһаз, үй мүлкі. 5. Құнды еңбек, қымбат туынды. 6. Әлем, жержүзі, жиһан. 7. Жер беті, реалды өмір. 8. Табиғат, жаратылыс, айнала, төңірек, қоршаған орта. 9. Табиғат пен қоғамда қалыптасатын белгілі бір орта. 10. Қазына, қамба, көмбе. 11. #ауыспалы мағына. Белгілі бір менмағынаға қатысты ісерекет. 12. #ауыспалы мағына. Белгілі бір сөздермен қосылып, мол, көп деген ұғымды білдіреді. // Жаратқан ие, Алла тағала, жер-ана деген мағынада айтылатын қаратпа қызметінде қолданылады. Дүние айналған мұхит. #көнерген сөз. Құрлықты қоршап жатқан телегей теңіз, мұхит. Дүние бақи, өлген, өмірден өткен. Дүние боқ. а) Опасыз өмір, алдамшы тіршілік. е) Қу тірлік, материалды өмір. Дүние бөліктері. Жер бетіндегі құрлықтардың тарихи қалыптасқан бөліктері. Дүние бүлінді. Іс насырға шапты. Дүние бітім.#көнерген сөз. Әлем, тіршілік. Дүниеге бой алдырды. Байлықтың қызығына түсті. Дүниеге енді келді. Жаңа туды, жаңа ғана жарық көрді. Дүниеге келді. стиль. а) Туды. е) Пайда болды, іс жүзінде көрінді. Дүниеге кең. Жомарт, пейілі кең. Дүниеге көзқарас. Біртұтас дүниеге қатысты бағдарлар кешені. Дүниеге [ көзі ] тоймады. Жиған-терген байлығын қанағат тұтпады, нысапсыз болды. Дүниеге шықты. сөйл, өмірге келді. Дүниеден баз кешу. Дүниені мақрұм ету, тіршіліктен қашу. Дүниеден бездi. Өмірден күдер үздi, дүние қумады. Дүниеден бой салды. Дүние салды, қайтыс болды. Дүниеден [ өмірден, жалғаннан ] көшті. О дүниелік болды, қайтыс болды. Дүниеден күдер үзді, өмірден түңілді. Дүниеден қайтты [ өтті, кетті, көшті, озды ]. стиль. Қайтыс болды, өлді. Дүниеден [ өмірден ] тойды. Тұрмыстан соққы көрді. Дүниеде теңдесі жоқ. Еш нерсе оған тең келмейді. Дүние дөңгелейдi. а) Өмір зырылдап өтедi. ә) Басы айналды. б) Дүние, әлем керемет болып көрінедi. Дүние ені жалпақ, түбі терең. #бейнелі сөзқолданыс. Осы дүниенің, тіршіліктің ұшы-қиыры жоқ, дүниелік қызық пен байлықтың шегіне жете алмайсың деген мағынада. Дүние есігін ашты. а) Қарсы алды. е) Жаңа нерсені таныпбілді, бір іске көзі жетті, білім алды. б) Туды, өмірге келді. Дүние жалған. Дүние меңгілік емес, тез өтеді деген мағынадағы қолданыс. Дүние жүйелері. Астрономияда аспан денелерінің, яғни Жер, Күн, Ай жене планеталардың құрылысы жөніндегі түсініктерді белгілеу үшін қолданылатын термин. Дүние – киік, адам – ит. окказ. #бейнелі сөзқолданыс. Осы дүниеде адам көксеген мақсатына түпкілікті жете алмайды, үнемі соған қарай ұмтылуда болады. Дүние кезді. Көп жерді аралады, елемді шарлады. Дүние кезек, өмір бірде олай, бірде былай, құбылмалы, өзгермелі. Дүние керуен. #поэтикалық. Бақ-дәулет, байлық ұзақ тұрақтамайды, көшіп жүреді деген мағынада. Дүние көрді. Болымсыз нерсені елдеқандай етті. Дүние қуды. Дүниемүлікке, пайдаға қызықты, дүние жинауға тырысты. Дүниені аударыптөңкерді. Былықтырды, берін араластырды. Дүниенi билеу. Бүкіл әлемдi бағындырды, дүние жүзіне үстемдік еттi. Дүниені бір тиын [ есеп ] көрмеді. Малмүліктің бетіне қарамады. Дүниені дүр сілкіндірді. Әлемге аян болды, бәрін таңғалдырды, атағы дүркіреді, білді. Дүниені кең салды. Емін-еркін деурен сүрді. Дүниені кеңітті. Жағдайды жайдарылатты, жайдары қалыпқа түсірді. Дүниені көздеді. Дүниені мақсат етті, арман қылды. Дүниені көрген, өмірден таныпбілгені көп, өмірлік тежірибе жинақтаған. Дүниені қан сасытты. Ойран-топыр қылды, қан сасытты қырыпжойды. Дүниені қараң қылды [ талақ етті ]. а) Әлемді тас-талқан етті. е) Тіршілікті қиды, өмірден күдер үзді, тастады. Дүниенің бейнетін тартты Дүниенің бұты бірақ тиын. Берібір, не болса ол болсын деген мағынадағы сөз қолданыс. Дүниенің демтұзын татты. Біраз жерді аралады, өмірдің ащытұщысын көрді. Дүниенің дөңгелегi. #поэтикалық. Өмір, тіршілік. Дүниенің [ өмірдің, күннің ] есігі ашылды. Бетбұрыс кезең басталды. Дүниенің жартысындай, өте үлкен, зор. Дүниенің соңына түсті. Дүниемүлікке тоймады, дүние қуды. Дүниенің тозағы, өмірдің соры, тіршіліктің қорлығы. Дүниенің төрт бұрышы. Бүкіл елем, барлық жер шары. Дүниенің тұтқасын ұстады. Билік өз қолында болды, берін билептөстеді. Дүниенің тұтқасын ұстап тұрды. Болыптолды, билеп-төстеді, дүниеге тірек болды. Дүниенің тілін білді, өмір сүре алды, өмірдің қырсырын білді. Дүниені терік қылды. Дүниеден безді. Дүниенi үш айналды. Жеркөктi түгел кездi, шарлады. Дүниені шайқап өтті, өмірдің бар қызығын көрді, тойдуманмен өткізді. Дүние осі. #географиялық. Аспан сферасының центрі арқылы өтетін жене жердің айналу осіне параллель түзу сызық. Дүние өртеніп бара жатса да… Қандай сұмдық болса да, қиыншылыққа тап болса да. Дүние өтті. Тіршілік өмір артта қалды. Дүние полюстері. #географиялық. Дүние осінің аспан сферасымен қиылысу нүктелері, елем полюстері. Дүние пұлы. Өте көп ақша, #қаржы термині. Дүние салды. Қайтыс болды, көз жұмды. Дүние сарсаң. Әуре, сергелдең, бос сандалыс. Дүние сөзі. Күнделікті тіршілікке қатысты еңгіме. Дүние сыртын берді. Бақ-дәулет тайды, бақ кетті. Дүниесі [ шаруасы ] түгел. Барлығы өз орнында, көңілі тоқ. Дүниесі #тарихи. Көңілі алаң. Дүние [ Дүн-дүние ] төңкерілді. Астанкестеңі шықты, күрт өзгерді. Дүние түгел. Бері өз орнында, без баяғыдай. Дүние шары.#көнерген сөз. Дүниенің төрт бұрышы. Дүние – шыр айналған бір дөңгелек. #бейнелі сөзқолданыс. Өзгермелi, құбылмалы дүние. Дүниеге сатты. Дүниелік нәрселерге, ақшаға, малға, затқа айырбастады.