Kazakh explanatory dictionary: АРҚАН
|АРҚАН #зат есім. 1. Мал, аң байлау, жүктi буып-түю, киіз үйдің қаңқасын таңыпбекіту үшін жүннен, қылдан т.б. жасалған жуан, ұзын жіп түріндегi шаруашылық құралы. 2.#малшаруашылық. Көбінесе қылдан, жүннен жасалатын, мал бай лауға арналған ұзын, жуан жіп, байлап-матау құралы. 3. Киіз үйдi таңыпбекітуге арналған баушуы. 4. Жүктi буыптүюге арналған та ңыпбекіту құралы, ұзын, жуан жіп. 5. #техникалық. Темір, болат т.б. металл сымдардан есілген жуан, ұзын жіп. 6. #тоқыма. Жiп иіру өндірісінде және мата тоқу фабрикасында өндірілетін мақта мен зығырдан жасалатын жуандығы 1060 мм бұйым. Арқан аттау. #этнографиялық.#ойын. Ойыншылардың біреуi қойшы, өзгесi керілген арқаннан қорыққан қасқыр болып ойнайтын қазақ халқының ұлттық ойыны. Арқан бойы. #этнографиялық. Бiр шумақ арқанның ұзындығындай қашықтықты білдіретін халықтық өлшем. Арқанда арыды. Байлауда тұрып жүдедi (мал туралы). Арқанда жүрген. Арқандаулы, байлаулы, өріске жi-берілмеген (мал). Арқан есу [ бұрау ]. #этнографиялық. а) Қыл мен қылшық араласқан түтілген жүннен бұрау, есу арқылы қазақ халқының тұрмысында жиi қолданылатын жуан, ұзын жіп жасау әдісi. ә) #экспрессивті. Өтіріктi шұбыртып айту. Арқан кердi. Тосқауыл қойды, бөгет жасады. Арқан керу. а) #этнографиялық. Қыз алуға келген құдаларға жасалатын кәде. ә) Жолын бөгеу. Арқан қиды. а) Буылған жүктi шештi. ә) Артқан жүгi шашылып, жолда қалды. Арқан тақ ты [ байлады ]. Жiбермей, босатпай еркінен айырды. Арқан тастау. Тұзақтап, бұғалық салу үшін бір ұшы iлмектеліп, шалмаланып бекітілген ұзын, жуан жіптi лақтыру. Арқан түсті. Басы байланды, аяғы тұсалды, кісен салынды, бостандығынан айырылды. Арқан ширатты. Есілген арқанды тарқатты.
Homonyms and one-root words
АРҚАН, АРҚАНБАЛЫҚ, АРҚАНДА, АРҚАНДАЙ, АРҚАНДАЛ, АРҚАНДАЛУ, АРҚАНДАУ, АРҚАНДАУЛЫ, АРҚАНДЫ, АРҚАН-ЖІП, АРҚАН-ЖІПСІЗ, АРҚАНСАУЫТ, АРҚАНТАРТПАҚ, АРҚАНТАРТПАҚ, АРҚАНТАРТЫС, АРҚАНША, АРҚАНША, АРҚАНШЫ,
© 2021. Wonder Words
Institute of Intellectual Technologies